DIÑEIRO
A sociedade que coñeceu Xesús era moi diferente á nosa. Só as familias poderosas de Xerusalén e os grandes terratenentes de Tiberíades podían acumular moedas de ouro e prata. Os campesiños malamente podían facerse con algunha moeda de bronce ou cobre, de escaso valor. Moitos vivían sen diñeiro, trocando produtos nun réxime de pura subsistencia.
Nesta sociedade, Xesús fala do diñeiro cunha frecuencia sorprendente. Sen terras nin traballo fixo, a súa vida itinerante de profeta dedicado á causa de Deus permítelle falar con total liberdade. Por outra banda, o seu amor aos pobres e a súa paixón pola xustiza de Deus úrxeno a defender sempre aos máis excluídos.
Fala do diñeiro cunha linguaxe moi persoal. Chámalle espontaneamente «diñeiro inxusto» ou «riquezas inxustas». Ao parecer, non coñece «diñeiro limpo». A riqueza daqueles poderosos é inxusta porque foi amasada de xeito inxusto e porque a gozan sen compartila cos pobres e famentos.
Que poden facer quen posúen estas riquezas inxustas? Lucas conservou unhas palabras curiosas de Xesús. Aínda que a frase pode resultar algo escura pola súa concisión, o seu contido non ha caer no esquecemento. «Eu dígovos: Gañade amigos co diñeiro inxusto para que cando vos falte, vos reciban nas moradas eternas».
Xesús vén dicir así aos ricos: «Empregade a vosa riqueza inxusta en axudar aos pobres; gañade a súa amizade compartindo con eles os vosos bens. Eles serán os vosos amigos e, cando na hora da morte o diñeiro non vos sirva xa de nada, eles acolleranvos na casa do Pai». Dito con outras palabras: a mellor forma de «blanquear» o diñeiro inxusto ante Deus é partilo cos seus fillos máis pobres.
As súas palabras non foron ben aceptadas. Lucas dinos que «estaban oíndo estas cousas uns fariseos, amantes das riquezas, e burlábanse de el». Non entenden a mensaxe de Xesús. Non lles interesa oílo falar do diñeiro. A eles só lles preocupa coñeceren e cumpriren fielmente a lei. A riqueza considérana como un signo de que Deus bendí a súa vida.
Aínda que veña reforzada por unha longa tradición bíblica, esta visión da riqueza como signo de bendición non é evanxélica. Hai que dicilo con voz alta porque hai persoas ricas que de xeito case espontáneo pensan que o seu éxito económico e a súa prosperidade é o mellor signo de que Deus aproba a súa vida. Un seguidor de Xesús non pode facer calquera cousa co diñeiro: hai un modo de gañar diñeiro, de gastalo e de gozalo que é inxusto, pois esquece aos máis pobres.
José Antonio Pagola
Tradutor: Xaquin Campo Freire