A POSTURA XUSTA
Segundo Lucas, Xesús dirixe a parábola do fariseo e o publicano a algúns que presumen de ser xustos diante Deus e desprezan aos demais. Os dous protagonistas que soben ao templo a orar representan dúas actitudes relixiosas contrapostas e irreconciliábeis. Pero, cal é a postura xusta e acertada ante Deus? Esta é a pregunta de fondo.
O fariseo é un observante escrupuloso da lei e un practicante fiel da súa relixión. Séntese seguro no templo. Ora de pé e coa cabeza ergueita. A súa oración é a máis fermosa: unha pregaria de alabanza e acción de grazas a Deus. Pero non lle dá grazas pola súa grandeza, a súa bondade ou misericordia, senón polo bo e grande que é el mesmo.
Deseguido se observa algo falso nesta oración. Máis que orar, este home contémplase a si mesmo. Cóntase a si mesmo a súa propia historia chea de méritos. Necesita sentirse en regra diante Deus e exhibirse como superior aos demais.
Este home non sabe o que é orar. Non recoñece a grandeza misteriosa de Deus nin confesa a súa propia pequeneza. Buscar a Deus para enumerar ante el as nosas boas obras e desprezar aos demais é de imbéciles. Trala súa aparente piedade escóndese unha oración «atea». Este home non necesita a Deus. Non lle pide nada. Bástase a si mesmo.
A oración do publicano é moi diferente. Sabe que a súa presenza no templo é mal vista por todos. O seu oficio de recadador é odiado e desprezado. Non se escusa. Recoñece que é pecador. Os seus golpes de peito e as poucas palabras que rumorea dino todo: «¡Oh Deus!, ten compaixón deste pecador».
Este home sabe que non pode vangloriarse. Non ten nada que ofrecer a Deus, pero si moito que recibir del: o seu perdón e a súa misericordia. Na súa oración hai autenticidade. Este home é pecador, pero está no camiño da verdade.
O fariseo non se atopou con Deus. Este recadador, pola contra, atopa deseguido a postura correcta ante el: a actitude do que non ten nada e necesítao todo. Non se detén sequera a confesar con detalle as súas culpas. Recoñécese pecador. Desa conciencia brota a súa oración: «Ten compaixón deste pecador».
Os dous soben ao templo a orar, pero cada un leva no seu corazón a súa imaxe de Deus e o seu modo de relacionarse con el. O fariseo segue enredado nunha relixión legalista: para el o importante é estar en regra con Deus e ser máis observante que ninguén. O recadador, pola contra, ábrese ao Deus do Amor que predica Xesús: aprendeu a vivir do perdón, sen vangloriarse de nada e sen condenar a ninguén.
José Antonio Pagola
Tradutor: Xaquin Campo Freire