E SE O SAL SE VOLVESE DESABORIDO?
Poucos escritos poden sacudir hoxe o corazón dos crentes con tanta forza como o pequeno libro de Paul Evdokimov: O amor tolo de Deus. Con fe ardente e palabras de lume, o teólogo de San Petersburgo pon ao descuberto o noso cristianismo rutineiro e satisfeito.
Así ve P. Evdokimov o momento actual: «Os cristiáns fixeron todo o posíbel para esterilizar o evanxeo; diríase que o mergullaron nun líquido neutralizante. Amortíguase todo o que impresiona, supera ou inviste. Convertida así en algo inofensivo, esta relixión aplanada, prudente e razoábel, o home non pode senón vomitala». De onde procede este cristianismo inoperante e amortiguado?
As críticas do teólogo ortodoxo non se deteñen en cuestións secundarias, senón que apuntan ao esencial. A Igrexa aparece aos seus ollos non coma «un organismo vivo da presenza real de Cristo», senón coma unha organización estática e «un lugar de autonutrición». Os cristiáns non teñen sentido da misión, e a fe cristiá «perdeu estrañamente a súa calidade de fermento». O evanxeo vivido polos cristiáns de hoxe «non atopa máis que a total indiferenza».
Segundo Evdokimov, os cristiáns perderon contacto co Deus vivo de Xesús-Cristo e pérdense en disquisicións doutrinais. Confúndese a verdade de Deus coas fórmulas dogmáticas, que en realidade só son «iconos» que invitan a abrírmonos ao Misterio santo de Deus. O cristianismo desprázase cara ao exterior e periférico, cando Deus habita no profundo.
Búscase entón un cristianismo rebaixado e cómodo. Como dicía Marcel More, «os cristiáns atoparon, non sabemos como, o xeito de sentárense de forma confortábel na cruz». Esquécese que o cristianismo «non é unha doutrina, senón unha vida, unha encarnación». E cando na Igrexa xa non brilla a vida de Xesús, apenas se constata diferenza algunha co mundo. A Igrexa «convértese en espello fiel do mundo», ao que ela recoñece como «carne da súa carne».
Moitos reaccionarán, sen dúbida, poñendo matices e reparos a unha denuncia tan contundente, pero é difícil non recoñecer o fondo de verdade cara ao que apunta Evdokimov: na Igrexa falta santidade, fe viva, contacto con Deus. Faltan santos que escandalicen porque encarnan «o amor tolo de Deus», faltan testemuñas vivas do evanxeo de Xesús-Cristo
As páxinas ardentes do teólogo ruso non fan senón recordar as de Xesús: «Vós sodes o sal da terra. Pero se o sal se volve desaborido, con que o salgarán? Non serve máis que para tiralo fóra e que o tripe a xente».
José Antonio Pagola
Tradutor: Xaquin Campo Freire
