MESMO AOS INIMIGOS
É innegábel que vivimos nunha situación paradoxal. «Mentres máis aumenta a sensibilidade ante os dereitos pisados ou inxustizas violentas, tanto máis crece o sentimento de ter que recorrer a unha violencia brutal ou desapiadada para levar a cabo os profundos cambios que se anhelan». Así dicía hai uns anos, no seu documento final, a Asemblea Xeral dos Provinciais da Compañía de Xesús.
Non parece haber outro camiño para resolver os problemas que o recurso á violencia. Non é estraño que as palabras de Xesús resoen na nosa sociedade como un berro inxenuo ademais de discordante: «Amade aos vosos inimigos, facede o ben aos que vos aborrecen».
E, con todo, quizá é a palabra que máis necesitamos escoitar nestes momentos en que, sumidos na perplexidade, non sabemos que facer en concreto para ir arrincando do mundo a violencia.
Alguén dixo que «os problemas que só se poden resolver con violencia deben ser expostos de novo» (F. Hacker). E é precisamente aquí onde ten moito que achegar tamén hoxe o evanxeo de Xesús, non para ofrecer solucións técnicas aos conflitos, pero si para descubrirnos en que actitude habemos de abordalos.
Hai unha convicción profunda en Xesús. Ao mal non se lle pode vencer a base de odio e violencia. Ao mal vénceselle só co ben. Como dicía Martin Luther King, «o último defecto da violencia é que xera unha espiral descendente que destrúe todo o que procrea. No canto de diminuír o mal, auméntao».
Xesús non se detén a precisar se, nalgunha circunstancia concreta, a violencia pode ser lexítima. Máis ben convídanos a traballar e loitar para que non o sexa nunca. Por iso é importante buscar sempre camiños que nos leven cara á fraternidade e non cara ao fratricidio.
Amar aos inimigos non significa tolerar as inxustizas e retirarse comodamente da loita contra o mal. O que Xesús viu con claridade é que non se loita contra o mal cando se destrúen ás persoas. Hai que combater o mal, pero sen buscar a destrución do adversario.
Pero non esquezamos algo importante. Esta chamada a renunciar á violencia debe dirixirse non tanto aos débiles, que apenas teñen poder nin acceso algún á violencia destrutora, senón sobre todo aos que manexan o poder, o diñeiro ou as armas, e poden por iso oprimir violentamente aos máis débiles e indefensos.
José Antonio Pagola
Tradutor: Xaquin Campo Freire
